• ကရင်သတင်းဌာန(ကေအိုင်စီ)ကို ၁၉၉၇ခုနှစ်က စတင်၍ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်တွင် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့ သည်။
• လူ့အခွင့်အရေး၊ တိုင်းရင်းသားများ အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေးအပေါ်တွင် ရပ်တည်၍ စကောကရင်၊ ဗမာ နှစ်ဘာသာပါဝင်သည့် A4 အရွယ်အစား “ကရင်အမျိုးသား သတင်းစာစောင်”ကို တစ်လတစ်ကြိမ် ထုတ်ဝေခဲ့ သည်။
• ၂၀၀၄ခုနှစ်တွင် “ကညောတာကစော်၊ ကရင်သတင်းစဉ်”အမည်ဖြင့် သတင်းဂျာနယ်ပုံစံကို ရောင်စုံမျက်နှာဖုံး ဖြင့် ထပ်မံ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
• ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် ကေအိုင်စီ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက် <www.kicnews.org> ကို စတင် တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး နေ့စဉ် သတင်းများကို ဝက်ဘ်ဆိုက်စာမျက်နှာပေါ်တွင် ရေးသားဖော်ပြနိုင်ခဲ့သည်။
• ၂၀၁၀-၂၀၁၁ခုနှစ်တွင် သတင်းများကို စီဒီအချပ်ဖြင့်လည်း နယ်စပ်ရှိ ကျေးလက်ကရင်ဒေသများသို့ ဖြန့်ဝေ ပေးခဲ့သည်။
• KIC ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက် အင်္ဂလိပ်ပိုင်းသတင်းများကို www.karennews.org ၂၀၁၁ခုနှစ်တွင်လည်းကောင်း၊ ကရင်ပိုင်းသတင်းများကို www.karen.kicnews.org တွင်လည်းကောင်း တိုးချဲ့ တင်ဆက်ခဲ့သည်။
• ၂၀၁၃ခုနှစ်တွင် လစဉ်ထုတ် ကရင်သတင်းစဉ်ဂျာနယ်ကို ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်းနှင့် မှတ်ပုံတင်ဌာန၌ တရားဝင် မှတ်ပုံတင်ခဲ့ပြီး ဂျာနယ်တရားဝင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။
• ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် အွန်လိုင်းရေဒီယို (Radio Karen)ကို ကရင်ဘာသာဖြင့် အပတ်စဉ် စတင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ခုနှစ်မှစ၍ အွန်လိုင်းရေဒီယို နေ့စဉ် အစီအစဉ်သို့ တိုးချဲ့ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။
• ၂၀၁၅ခုနှစ်တွင် DVB နှင့် Mizzima ရုပ်သံလွှင့်လိုင်းတွင် အပတ်စဉ် ထုတ်လွှင့်သော ကရင်ဘာသာ ရုပ်သံအစီ အစဉ်ကို တာဝန်ယူ ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိသည်။
• ၂၀၂၁ခုနှစ်တွင် စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဧပြီလမှစ၍ ကရင်သတင်းစဉ် ထုတ်ဝေဖြန့်ချိမှုကို ရပ်နား ထားခဲ့ပြီး ဒီဂျစ်တယ်ပလက်ဖောင်းများဖြစ်သည့် ဝက်ဘ်ဆိုက်၊ ဖေ့စ်ဘွတ်၊ ယူကျု၊ တွဒ်တာ၊ တယ်လီဂရမ်၊ အင်စတာဂရမ်၊ စာမျက်နှာများ၊ ချန်နယ်များမှ နေ့စဉ်သတင်း၊ ဆောင်းပါး၊ အင်တာဗျူးများ၊ ကရင်ဘာသာ ရေဒီယို၊ ပေါ့ဒ်ကတ်၊ ရုပ်သံ အပတ်စဉ်၊ နေ့စဉ် ထုတ်လုပ်မှုများကို မြန်မာ၊ ကရင်၊ အင်္ဂလိပ် ဘာသာများဖြင့် ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိသည်။
www.kicnews.org, www.karen.kicnews.org, www.karennews.org, www.radiokaren.org, www.radiokaren.org,
https://www.youtube.com/@TheKarenNews, https://www.facebook.com/KICNewsPage/,
Contact email: kicnews97@gmail.com
သတင်းမီဒီယာ ကျင့်ဝတ်
(၁) သတင်းသည် အခြေအမြစ်ရှိသော အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံ၍ တိကျမှန်ကန်မှုကို တာဝန်ခံနိုင် ရမည်။ သတင်းရယူရာ၌ မိမိ၏ သတင်းဌာနအမည်ကို တရားဝင် ထုတ်ဖေါ်ပြောပြရမည်။
The news should be based on facts and information where truthfulness can be checked. When requesting information, the journalist must introduce himself / herself, name the media group that he/she represents.
(၂) တတ်နိုင်သမျှ သတင်းရင်းမြစ်ကို ဖေါ်ပြရမည်။ သတင်းဖေါ်ပြရာတွင် မျှတမှုရှိစေရန်၊ သတင်းရင်းမြစ် တစ်ခုထက်မက ကိုးကားဖေါ်ပြနိုင်ရန် ကြိုးစားရမည်။
A named source is needed in a news story and it is preferable referencing more than one source. Talk to sources on all sides of conflict, argument or negotiation.
(၃) သတင်းရင်းမြစ် သို့မဟုတ် သတင်းပေးသူ၏ သဘောတူညီမှု၊ ခွင့်ပြုချက် မရရှိဘဲ၊ အမည် လိပ်စာ စသည်တို့ကို ဖေါ်ပြသုံးစွဲခြင်း မပြုလုပ်ရ။ အမည်မဖေါ်လိုသူ (Anonymous) ပေးသည့် သတင်းအချက်အ လက်ကို သုံးစွဲမည်ဆိုပါက သတင်းရင်းမြစ်အမှန်ကို အယ်ဒီတာအား အသိပေးထားရမည်။
If a resource person did not allow putting his/her name and address, the reporter must avoid using his/her real name. When a reporter needs using an anonymous source, he should let know the responsible editor about the anonymous.
(၄) အန္တရာယ်ရှိလျှက် ယုံကြည်၍ ထုတ်ဖော်ပြောကြားသတင်းပေးသည့် သတင်းရင်းမြစ်အား လျှို့ဝှက်ထိန်း သိမ်းထားရမည်။
A resource person gives secret news amid danger as he believes the journalist. So, it is the journalist’s responsibility to keep the source in secret.
(၅) သတင်းအမှားကို ဖေါ်ပြမိပါက ပြန်လည်ပြင်ဆင်ချက် (သို့မဟုတ်) ဖြေရှင်းချက် အမြန်ဆုံး ဖေါ်ပြပေးရ မည်။
When covering wrong news, put correction or apology immediately.
(၆) သတင်းအတုနှင့် သတင်းအမှားများကို တားဆီးဖော်ထုတ်သွားရမည်။
To protect and mention on the fake news and mis-information.
(၇) တရားရုံး၏ စီရင်ဆုံးဖြတ်ချက် မကျသေးသည့် စစ်ဆေးဆဲအမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ သတင်းရေးရာတွင် တရားစွဲဆိုခံရသူအား အပြစ်ရှိသူအဖြစ် ဖေါ်ပြရေးသားမှု မပြုရ။
A journalist must be cautious, not to call a person facing a trial as a convict before the judge made a decision.
(၈) သတင်းရေးသားရာ၌ မိမိထင်မြင်ချက်များ မပါရှိစေဘဲ ဘက်လိုက်မှု ကင်းရှင်းစေရန် သတိပြုရေးသားရ မည်။
A journalist must write a news story without putting his/her comment and avoid biased words.
(၉) ငွေကြေး၊ အခွင့်အရေး၊ လာဘ်လာဘ၊ တံစိုးလက်ဆောင် တစုံတရာ မျှော်ကိုး၍ဖြစ်စေ၊ ရယူ၍ဖြစ်စေ မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်အတွက်မျှ ဘက်လိုက် သတင်းမရေးသားရ။
A journalist must not cover a subjective news story, in exchange of money, opportunity, bribe, souvenir or gift.
(၁၀) နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်း၊ စီးပွားရေးအဖွဲ့အစည်း၊ အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်း စသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုခု၏ သြဇာကြောင့် မမှန်သတင်း၊ ဝါဒဖြန့်သတင်းစသဖြင့် ဘက်လိုက်ရေးသားခြင်း မပြုရ။
A journalist must keep away from reporting groundless propaganda caused by influential power of a political party or a business group or a governmental office.
(၁၁) လူမျိုး၊ ကိုးကွယ်ရာဘာသာ၊ လိင်၊ နိုင်ငံရေးနောက်ခံ၊ စီးပွားရေးနောက်ခံ၊ လူမှုရေးနောက်ခံတို့ကို အကြောင်းပြု၍ နိုင်ငံသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေးကို ထိပါးစေသော ခွဲခြား၊ ရှုံ့ချ၊ ပြစ်တင်ဝေဖန်သည့် သတင်း /သတင်းဆောင်းပါး စသဖြင့် ရေးသားခြင်း မပြုရ။ လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတစ်ယောက် (သို့) အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေမည့် အသုံးအနှုန်းများကို ရှောင်ကြဉ်ရမည်။
A journalist must avoid discrimination, condemnation and prejudice rooted in race, religion, gender, political belief, economic background and social setting, while writing a news story or commentary.
(၁၂) အခြားသူတစ်ဦးတစ်ယောက် ထုတ်လုပ်ဖန်တီးထားသည့် သတင်း၊ ဓါတ်ပုံ၊ ဆောင်းပါး၊ ဝေဖန်သုံးသပ် ချက် စသည်တို့ကို မူရင်း ဖန်တီးသူ၏ ခွင့်ပြုချက်မရရှိဘဲ ကူးယူ ဖော်ပြခြင်းမပြုရ။ ခွင့်ပြုချက်ရယူ၍ ဖော်ပြ လျှင်လည်း မူလရင်းမြစ် အမည်နာမကို ဖော်ပြပေးရမည်။
Never use photo, news, article and commentary created by someone if permission is not allowed. Even with permission, you need to mention the name of the original source. Never plagiarize.
(၁၃) အမျိုးသမီးများ၊ ကလေးသူငယ်များ၊ မသန်စွမ်းသူများနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် သတင်းများရေးသားရာတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအား သတိပြု လိုက်နာရမည်။
When a journalist covers news stories on women, children and disable persons, he needs to know and follow the respective laws.
(၁၄) အင်တာနက် လူမှုကွန်ရက်များ(အထူးသဖြင့် Facebook နှင့် ကိုယ်ပိုင် ဘလောဂ်များ)မှတဆင့် သတင်း များ ရယူရာတွင် သတင်းခိုင်လုံမှုရှိကြောင်း၊ သက်သေအထောက်အထား ဖေါ်ပြနိုင်ခြင်း မရှိပါက သုံးစွဲခြင်း မပြုရ။
If there is no reliable confirmation, a journalist must not take news stories from the social media such as Facebook and personal blogs.
(၁၅) ပြည်သူအများ၏ ကိုယ်ကျင့်စာရိတ္တကို ထိခိုက်ပျက်ပြားစေနိုင်သည့် ညစ်ညမ်းသော လိင်မှုကိစ္စဆိုင်ရာ သတင်း၊ ဆောင်းပါး၊ ဓာတ်ပုံ၊ ရုပ်ပုံ မှန်သမျှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်း မပြုရ။
Unethical or dirty creations such as sexual instigation news, articles, photos and pictures that hurt the moral values of citizens must be discarded from publishing.
(၁၆) လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး၊ အယူဝါဒရေးဆိုင်ရာ လူမှုပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားစေရန် လှုံ့ဆော်အားပေးသည့် သတင်း၊ ဆောင်းပါး၊ ဝေဖန်စာ စသည်တို့ကို ဖေါ်ပြခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရမည်။
Racial, religious and ideological news stories or commentaries that fueled social disorders must be avoided from publishing.
#နိုင်ငံတကာမြန်မာသတင်း(ဘီအဲန်အိုင်)၏ သတင်းမီဒီယာကျင့်ဝတ်ကို ကိုးကား အသုံးပြုသည်။
